Appelciderazijn of appelazijn, is er verschil?

Zijn appelciderazijn en appelazijn hetzelfde? Dat is een hele goede vraag en het antwoord is ja en nee. Dat zal ik even moeten uitleggen…

Wat vinden anderen?

Volgens Wikipedia: ‘Appelciderazijn, of appelazijn, is een azijn gemaakt van gefermenteerd appelsap en gebruikt in saladedressings, marinades, vinaigrettes, conserveringsmiddelen en chutneys. Het wordt gemaakt door appels te pletten en vervolgens het sap eruit te persen. Bacteriën en gist worden aan de vloeistof toegevoegd om het alcoholische fermentatieproces te starten, dat de suikers omzet in alcohol. In een tweede fermentatiestap wordt de alcohol omgezet in azijn door azijnzuurvormende bacteriën (Acetobacter-soorten). Azijnzuur en appelzuur zorgen samen voor een zure smaak van azijn.’

Voor veel leveranciers zullen appelazijn en appelciderazijn exact hetzelfde zijn. Ze worden immers beide van appels gemaakt en vaak dient de cider – als eerste fermentatiestap – dan ook als basis voor de vervolgstap: het fermenteren naar azijn. De namen worden door veel leveranciers en verkopers dan ook door elkaar gebruikt en soms gebruikt een leverancier of verkoper ze beide voor hetzelfde product.
Particulieren maken appelazijn ook vaak in één stap. Aan de appels, of resten van de appels – vaak worden alleen schillen en klokhuizen gebruikt die overgebleven zijn van bijvoorbeeld het maken van een appeltaart – wordt gist toegevoegd en een azijnmoeder. Beide fermentatiestappen gebeuren dan min of meer ik één keer. De alcohol, die door de gist wordt aangemaakt, wordt vrijwel direct door de azijnmoeder omgezet naar azijn. Hier komt dus eigenlijk ook geen cider aan te pas. De concentratie alcohol wordt nooit zo hoog dat je het idee van een cider krijgt als je het tussentijds zou proeven.

Foutief gebruik

Foutief wordt soms ook wel gesproken over cider of appelcider als er een appelazijn wordt bedoeld. De term cider of appelcider wordt echter voor iets anders gebruik dan een azijn. Vrijwel de hele wereld gebruikt de naam cider of appelcider voor een licht-alcoholische drank gemaakt van appels. De Verenigde Staten en Canada maken er echter een zooitje van. In de V.S. gebruiken ze de termen apple cider en cider voor een ongefilterde, ongezoete, niet-alcoholische drank gemaakt van appels. De alcoholische variant heet daar vaak hard cider. Soms zijn daar wat nuanceringen op, waardoor het nog onoverzichtelijker wordt. Ze spreken wel van fresh cider voor onbewerkte appelsap en laten de apple cider voor de bewerkte variant. Ook in Canada kennen ze de apple cider, fresh cider en cider, maar gebruiken ze het net weer iets anders, waarbij cider vaak toch wel verwijst naar de alcoholische drank.
Maar om kort te gaan… niets van deze bovenstaande termen heeft iets te maken met een azijn, dus behoren daarvoor ook niet gebruikt!

Bij Aceto di Metri

Bij Aceto di Metri hebben we vaak zowel appelciderazijn als appelazijn op voorraad. Waarom dan beide als het niets zou verschillen? Bij ons zit er weldegelijk verschil in de twee azijnen. Gelijk aan de beide in de inleiding beschreven processen gebeurt het maken bij ons ook op een verschillende wijze.
De appelciderazijn maken we van appelsap. De appels worden voorafgaand aan de verdere verwerking eerst tot sap geperst. Vervolgens vergisten we het sap in de eerste fermentatie tot een cider. Daarna wordt een azijnmoeder toegevoegd voor de tweede fermentatie naar azijn.
De appelazijn ondergaat een ander proces. We vergisten eerst de gehele appel. Na de vergisting wordt het geheel uitgeperst en wordt daarna de azijnmoeder toegevoegd. Het grote verschil is dat de gehele appel in de vergisting aanwezig is geweest, waardoor er meer smaken uit de appel verkregen worden. Omdat dit een bewerkelijker proces is, ligt de prijs van appelazijn hoger dan die van de appelciderazijn.

Projectje “Biologische appelazijn van hele appels”

Het vat schoonmaken voor gebruik

De naam zegt het al.. Appelazijn maken van biologische appels van De Muyehof. Normaal maak ik het met biologisch appelsap, maar met hele appels moet volgens de verhalen vele malen lekkerder zijn. Dat vraagt om een test!

Eerst…

Schoonmaken,

schoonmaken,

schoonmaken…

Vervolgens…

De voorraad biologische appels, gehaald bij De Muyehof.
Ze moesten iets door rijpen, maar net iets te lang laten liggen voor één a twee appeltjes.

Appels wachten op verwerking
Spoelen voor verdere verwerking

Daarna door de ‘eiersnijder’….. In stukken verwerken om ook te zien of ze van binnen nog goed zijn

En alles in een groot vat storten.


Eerst een kort wasbeurtje…….

In stukken verwerken om ook te zien of ze van binnen nog goed zijn
Op de helft met vullen van het vat met appels

Het vordert al een beetje….

Een heel vat vol…

Het hele vat vol met appels

Sommige mochten niet mee doen

Sommige appels doen niet mee

Volgende stap is vergisten

Gist erbij en luchtdicht afsluiten met een waterslot voor het vergisten van de suikers uit de appel tot alcohol.

Een gistvat vol appels klaar om te vergisten tot appelcider met alcohol

Het gist bubbelt lekker door, de appels zakken langzaam in en het ‘waterpeil’ stijgt

Vergisten van de appels is begonnen

In een poging ook de laatste appels onder het vloeistof niveau te krijgen, om de suikers in die laatste appels sneller beschikbaar te krijgen, blijkt na het schudden dat de appels toch iets meer moes zijn dan ze leken.
Even schudden en de stapel appels zakt als een kaartenhuis in elkaar.

Vergisten maakt de appels verder tot moes

Na de vergisting

Nu komt de doorlopende productie van appelazijn handig uit. Altijd een goede azijnmoeder bij de hand…
Bovenop drijft de moeder…

Azijnmoeder in de fles, foto1
Azijnmoeder in de fles, foto2

De laatste stap in het proces: De al aanwezige moeder uit mijn doorlopende productie van appelciderazijn toevoegen aan de ‘goed gevulde’ appelcider. Je ruikt de alcohol bij het verwijderen van het waterslot. De azijnbacterie heeft zuurstof nodig dus is afsluiten met een glas en een keukenpapiertje voldoende.

Verzuren

Uitpersen, het scheiden van de schillen en pitten

De nieuwe aanvulling van het ‘wagenpark’ moest natuurlijk meteen ‘ingereden’ worden… Dat was duidelijk een gevalletje van ‘al doende leert men…’.
De eerste keer met de tomaten was de oude persdoek die ik altijd gebruikte duidelijk niet opgewassen tegen het geweld van de nieuwe pers… de puree spoot er aan alle kanten uit.
Bij de appels die daarna volgde ging het al stukken beter !!
Alleen de opstelling is waarschijnlijk niet helemaal zoals het bedoeld is, but who cares

Uitpersen van de moes: het scheiden van de schillen en pitten

En dit is dan de appelkoek die over blijft na het uitpersen van een heel vat met appelpartjes

Appelkoek zonder suiker

En volgende keer duidelijk een vat met grotere opening gebruiken !!
Dit is wat er gebeurt als je iets te veel kracht moet gebruiken om de half appelmoes, half grove pulp uit de smalle hals te krijgen.
Een gebarsten gistingsvat… en ik dacht nog wel dat die stevig plastic vaten alles wel konden hebben

Vat kapot

Tijd om te rijpen

Zo’n 12 liter appelazijn staat nu klaar om te rijpen… En nu maar wachten tot we weer een paar weken verder zijn.

Appelcider omzetten in azijn

De appelazijn rijpt lekker door !

Rijpen... en maar wachten...

Eindresultaat

Het eindresultaat, al behoorlijk mooi helder op de fles

Resultaat

Een mooi compliment!
Een goed product maak je alleen met goede ingredienten, (h)eerlijke appels van …….. jullie raden het al
Commentaar van De Muyehof nadat ik het eerste flesje heb langsgebracht:

De Muyehof  28 februari

“Net de appelazijn overhandigd gekregen, het is echt heel erg lekker. Op de volgende oogstdag van de Muyehof hoogst waarschijnlijk te koop!”